Nieuws

“Het is primordiaal om inzicht te hebben in de impulsen die mensen aanzetten om andere mensen te pesten op de werkplek.” Dat zegt Elfi Baillien, experte in ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk, en professor Psychosociaal Digitaal Welzijn aan de KU Leuven.

In maart 2021 heeft een recordaantal medewerkers telewerk verricht, zo blijkt uit nieuwe cijfers van HR- en Well-being specialist Attentia. De telewerkers waren zelfs met meer dan in de beginperiode van de pandemie in 2020. Het lijkt een bevestiging dat telewerk ook straks een hoofdrol zal blijven spelen, ook al zou het vanaf 1 juli niet meer verplicht zijn. Hoe dan ook bereiden bedrijven zich nu volop voor op een vlotte terugkeer naar de werkplek en dan zijn er toch een aantal cruciale aandachtspunten.

De crisis begint ook mentaal een zware tol te eisen. Getuige daarvan zijn de lange wachtlijsten waar veel psychologen de laatste tijd mee te maken krijgen. Wie psychosociale ondersteuning nodig heeft, kan echter ook beroep doen op de preventieadviseur psychosociale aspecten (PA-Psy) van de externe dienst van z’n werkgever. Attentia ziet de vraag naar ondersteuning wel toenemen, maar nog te weinig mensen beseffen dat dit een snel en laagdrempelig kanaal is om hulp te zoeken. Aan werkgevers om nog  proactiever in te zetten op het aanbieden van gesprekken met de PA-Psy. 

De uitbraak van COVID-19 stelt bedrijven voor zelden geziene uitdagingen. Enerzijds moeten zoveel mogelijk mensen van thuis werken. Anderzijds weegt deze crisis natuurlijk ook heel zwaar op het psychosociaal welzijn van het personeel. Attentia geeft ondernemingen daarom aangepast advies over hoe ze hun medewerkers in deze moeilijke tijden kunnen ondersteunen. 

De e-gids over stress en psychosociale risicobeheersing uit 2014 werd vernieuwd en is terug beschikbaar. De e-gids speelt in op de behoeften van werkgevers en medewerkers in kleine ondernemingen die praktisch advies en richtlijnen nodig hebben over de eerste stappen die gezet kunnen worden voor het beheren van psychosociale risico's op de werkplaats.

In 2022 treedt de ICD-11 (International Classification for Diseases, volume 11) in effect. De WHO neemt hierbij afstand van het idee dat burn-out een algemeen verschijnsel zou zijn, en benoemt het in tegenstelling tot zijn voorganger (ICD-10), in deze revisie van de ICD als een "werkgerelateerd fenomeen". In de media heerst er doorgaans verwarring over het nieuwe statuut van burn-out, waarbij beweerd wordt dat burn-out nu voor de eerste keer in de ICD verschijnt, of dat de WHO het met aanvang van ICD-11 beschouwt als medische conditie; beide stellingen zijn incorrect. De WHO maakt, bijvoorbeeld, het onderscheid tussen een medische condities en wat ze in dit geval benoemt als een werkgerelateerd fenomeen, waarbij ze burn-out beschrijft als "Factoren die een invloed uitoefenen op de gezondheidstoestand of op het contact met gezondheidszorgdiensten".

Werkgevers uit de privésector of paritaire comités kunnen vanaf 1 juni tot 31 juli 2019 een subsidieaanvraag indienen voor pilootprojecten rond primaire preventie van burn-out. De pilootprojecten mogen maximaal 1 jaar duren.

U heeft het waarschijnlijk zelf al ondervonden: de ontwikkeling van digitale en informatietechnologieën heeft voortdurend een stijgende impact op de arbeidsorganisaties en op de nieuwe arbeidsvormen. Nieuwe technologieën brengen een verplaatsing teweeg van de grenzen tussen de capaciteiten van de mens en die van de machines, of dit nu op het niveau van de manuele taken of van de cognitieve taken is. Ze beïnvloeden rechtstreeks de arbeidsrelatie en het statuut van de werknemer. Een nieuw onderzoek bestudeert de impact van deze nieuwe vormen van tewerkstelling en arbeid op het welzijn op het werk (gezondheid, veiligheid).

Op het werk kunnen collega's met een EHBO-diploma op zak de eerste hulp bij een ongeval toedienen. Maar wat met emotionele verwondingen? Hebben we dan 'mentale EHBO'ers' nodig? Een Engels bedrijf nam de proef op de som en combineert het met andere info- en preventiemaatregelen. Sinds 2014 zag het zijn gevallen van stress, angst en depressie door het werk met 75% dalen.

Traditioneel zijn de opdrachten van de van de arbeidsinspectie (Toezicht Welzijn op het Werk) uitgesplitst in reactieve en proactieve acties. Reactieve acties zijn het behandelen van klachten, antwoorden op verzoeken van gerechtelijke overheden, behandelen van allerlei vragen om vergunningen, enz. Proactieve acties zijn inspectiebezoeken volgens de keuze van de inspecteur. Het doel van de arbeidsinspectie is om proactieve acties te stroomlijnen en reactieve acties zoveel als mogelijk te beperken. Als gevolg hiervan worden inspectiecampagnes al sinds 2008 georganiseerd per thema of per sector. In dit artikel vindt u een overzicht van de campagnes van 2019.

1 op de 9 werknemers in ons land rekent wekelijks af met pesterijen. 1 op de 28 gaat er fysiek of mentaal aan onderdoor. Nochtans zou veel ellende kunnen vermeden worden als collega's en leidinggevenden alerter reageren. Vaak is het immers hun reactie die ervoor zorgt dat pesterijen stoppen dan wel escaleren, zo blijkt uit een rondvraag van vacature.com en KU Leuven.

De hashtag metoo zette de problematiek van grensoverschrijdend gedrag stevig op de kaart. Ook op de werkvloer krijgt dit psychosociaal aspect steeds meer aandacht. Evelyne De Mol, preventieadviseur psychosociale aspecten bij Attentia, lichtte tijdens het webinar van 18 februari toe hoe je kan omgaan met grensoverschrijdend gedrag op het werk. We selecteerden uit dit webinar 5 vragen en de bijhorende antwoorden van Evelyne De Mol.