Zeven vragen over het beheer van chemische producten in bedrijven

Tijdens het Franstalige Lunch & Learn-webinar van 26 september 2019 legde Jean-Claude Calomme (Beveiligingspreventieadviseur Niveau 1 - Gerechtsdeskundige - Bedrijfsleider van Act of Safety) de regels en principes uit van het dagelijkse gebruik van chemische producten in ondernemingen. Hier vindt u de vragen en antwoorden die na zijn presentatie in het webinar aan bod kwamen.

Is de fabrikant van een chemisch product verplicht om het veiligheidsinformatieblad (VIB) regelmatig te herzien? Zo ja, hoe vaak? Wanneer moet een VIB vernieuwd worden?

Jean-Claude Calomme: "Bij het analyseren van veiligheidsinformatiebladen is een VIB van één jaar voor mij ‘nieuw’. Vanaf drie jaar begin ik me zorgen te maken, vanaf vijf jaar heb ik mijn twijfels en vanaf tien jaar heb ik een ernstig probleem. De fabrikant moet zijn VIB bijwerken tijdens de evaluatie die hij regelmatig uitvoert. Daaraan zie je het verschil tussen kleine en grote ondernemingen, die regelmatig herzieningen doorvoeren en u deze herzieningen regelmatig zullen doorsturen."
"Ik wil op één punt aandringen: de leverancier is verplicht om u het VIB (MSDS) te verstrekken. Hij is niet verplicht om dit op zijn internetsite te plaatsen, maar wel om u dit te leveren. Dat staat in de CLP-verordening. Dit is een punt waarop u goed moet letten. En via de procedure van de drie groene lichten kunt u de factuur nog laten blokkeren als hij u het VIB niet wil doorsturen. Dat doe ik regelmatig en ik ontvang die VIB's dan ook. Het gaat heel moeilijk op dat vlak bij sommige bedrijven, maar andere zijn dan weer volledig correct."

Moeten gasflessen buiten opgeslagen worden?

JCC: "Voor mij wel, tenzij u binnen over ventilatie en toezicht beschikt, maar ik raad u toch aan om ze buiten op te slaan. In een laboratorium moet je natuurlijk om diverse redenen soms flessen vlakbij hebben. Pas dan de opslagruimte van deze flessen buiten het laboratorium in een brandwerende zone aan, vanzelfsprekend met branddetectie, e.d."

Wie moet de veiligheidskasten controleren? Moet dat door een EDTC of een door de werkgever aangeduide persoon gebeuren?

JCC: "Het moet een competent persoon zijn. Een EDTC is niet bepaald nodig wanneer er geen objecten onder druk zijn. Je kan de fabrikant om de controlelijst vragen. Hij zal zeker proberen in te spelen op het feit dat hij deze service kan verlenen. Maar ik denk dat de belangrijkste aandachtspunten de volgende zijn: de staat van corrosie binnen, de staat van de opvangbakken, de staat van de dichtingen, de dichtheid van de klep ingeval van temperatuurstijging. Informeer bij de fabrikant wat hij aanraadt op het gebied van controle. Maar een eventuele controle blijft wel zeer belangrijk."

Hoe zit het met de industriële producten die het schoonmaakpersoneel dagelijks gebruikt?

JCC: "Is het schoonmaakpersoneel zich bewust van de gebruikte producten? De VIB's dienen om hen hierover te informeren, en het is uw taak als preventieadviseur om hen op eenvoudige wijze in te lichten over de informatie in de veiligheidsbladen, vooral wat niet-compatibele producten betreft. U weet dat azijn en bleekwater onverenigbaar zijn. U bent er om hen te helpen. Verzeker u ervan dat ze goed op de hoogte zijn dat beschermingsmiddelen nodig zijn, en dat alleen al een goed gesloten schort nuttig is. Het moeilijkste is de veiligheidsbladen te krijgen van de bedrijven die deze producten verkopen. Dat is niet simpel, je moet de betaling soms blokkeren om ze te verkrijgen."

Waar vinden we de MOC-lijst (Management of Change)?

JCC: "Iedereen is ernaar op zoek, maar in feite moet je die zelf opstellen. Er bestaat geen standaardlijst. Je moet deze opstellen op basis van de belangrijkste gevaren waaraan uw medewerkers blootgesteld worden, rekening houdend met de opslagplaatsen en wijzigingen. Je moet in de MOC-lijst ook letten op de compatibiliteit van de producten, en je afvragen of alle beschermingsmiddelen ter beschikking staan. Bovendien heb je met de H-zinnen onmiddellijk de aandachtspunten. De fysisch-chemische elementen geven informatie over het opslagmodel. Hou ermee rekening dat de VIB's spreken over producten in situaties van normale omgevingslucht, maar weinige spreken over producten in procesomstandigheden (hoge temperatuur, hoge druk…). Gelukkig is er het scenariogedeelte: je moet dus ook altijd het scenariogedeelte van de VIB's raadplegen."

De categorieën 2.1 en 2.2 geven soms niet dezelfde gevaren aan. Welke moeten in aanmerking genomen worden?

JCC: "Het is de arbeidsgeneesheer die u kan helpen met de aandachtspunten op dat vlak, in functie van de producten en het gevarentype."

Vereisen brandwerende opslagkasten een milieuvergunning?

JCC: "Die vergunning gaat meer over de beperking van de opslaghoeveelheden, maar ik verwijs naar de betrokken regio voor vragen in verband met de vergunningen. De brandwerende kasten zijn genormaliseerd. Vraag een verklaring van conformiteit met de norm aan de fabrikant, met vanzelfsprekend het brandwerendheidsniveau van uw kast."

Bronnen

• Webinar senTRAL van 26/09/2019 door Jean-Claude Calomme
• Marie-Françoise Gilis, senTRALNieuws - 02/12/2019