Primaire tabs

Wat weten we over risico’s van extreme hitte?

Wereldwijd worden elk jaar temperatuurrecords verbroken, met regionale bosbranden en extreme weersomstandigheden, wat erop wijst dat we in een opwarmende wereld leven en werken. Wat betekent dit voor buitenwerkers?

Stijgende temperaturen zijn niet alleen verwoestend voor de natuur, dieren in het wild en kwetsbare bevolkingsgroepen - ze vormen ook aanzienlijke gezondheidsrisico's voor werknemers door hittegerelateerde ziekten. Om werkomgevingen veiliger te maken, moeten werkgevers de gevaren begrijpen en stappen ondernemen om werknemers te beschermen tegen extreme hitte.

Op 7 juli 2020 startte Tim Barber zijn tweede dag als bouwvakker in de staat New York. De temperaturen op de bouwplaats liepen op tot 35 graden Celsius. Rond 14u50 liep Tim onvast terug naar zijn vrachtwagen, braakte en zakte in elkaar. "Hij leek razend voordat hij het bewustzijn verloor", vertelden zijn collega's later aan de onderzoekers. Een ambulance arriveerde 12 minuten later, maar medische hulpdiensten konden hem niet reanimeren. Hij was slechts 35 jaar oud en had geen onderliggende aandoeningen.

Toen Jose Antonio Gonzalez op 15 juli 2022 zijn middagdienst begon en de straten van Madrid veegde, was de temperatuur 40 graden Celsius te midden van een hittegolf die Spanje in zijn greep hield. Na een lange tijd zonder baan, kon Jose het zich niet veroorloven om een zomercontract van een maand te laten liggen. Drie uur later, om 17u30, stortte de 60-jarige in met een hitteberoerte en werd hij gevonden liggend in de straat die hij aan het schoonmaken was. Een ambulance bracht de vader van twee naar het ziekenhuis, waar hij de volgende dag overleed.

Wat is het gezondheidsrisico van warme temperaturen?

Warm weer kan verschillende gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals hitte-uitputting en hitteberoerte. Langdurig werken bij hogere temperaturen kan het risico op blessures vergroten door vermoeidheid, gebrek aan concentratie en slechte besluitvorming, wat vaak gepaard gaat met een daling van de productiviteit.

De meest voorkomende hitteziektes kunnen als volgt worden onderverdeeld:

Warmte-uitslag
De lichtste vorm van warmteziekte. Doordat de huid lang vochtig is, raken de zweetklieren verstopt. Dat veroorzaakt soms blaasjes die een jeukend en brandend gevoel geven.
Hittekrampen
Pijnlijke krampen in vooral de benen en buikspieren. De vermoedelijke oorzaak is een gebrek aan zout.
Hitte-uitputting
Bij zware inspanning in hoge temperaturen heeft het lichaam moeite om de bloedvoorziening van spieren, hersenen en huid op peil te houden. Na het staken van de inspanning zakt de bloeddruk plots en kan men onwel worden. De kenmerken zijn onder meer bleekheid, duizeligheid, hoofdpijn en een onstabiele loop.
Hitteberoerte
Een ernstige vorm van hitte-uitputting is hitteberoerte. De lichaamstemperatuur kan dan boven de 41 ˚C komen, met mogelijke beschadiging aan het zenuwstelsel tot gevolg. Naast de kenmerken van hitte-uitputting kunnen mensen met een hitteberoerte ook last hebben van een rode of hete droge huid, krampen en stuipen. Ook vertonen zij vaak afwijkend gedrag (verward, prikkelbaar, agressief, geheugenverlies) of verliezen uiteindelijk het bewustzijn.

Hogere temperaturen kunnen ook de niveaus van luchtvervuiling en schadelijke blootstelling voor werknemers verhogen. Toegenomen zonlicht, warmere temperaturen, bosbranden en droogte, en de opeenhoping van luchtverontreinigingen als gevolg van stilstaande lucht zijn allemaal factoren die bijdragen aan een slechte luchtkwaliteit. De aanwezigheid van luchtvervuiling, gecombineerd met UV-stralen en hitte, resulteert in een chemische reactie die ozon op leefniveau produceert dat schadelijk is voor de ademhaling. Luchtvervuiling, UV-stralen en hitte zijn een dodelijke mix voor mensen met chronische gezondheidsproblemen, waaronder ademhalingsproblemen, hartaandoeningen en allergieën.

Er kunnen ook hogere niveaus van allergieveroorzakende pollen in de lucht zijn als gevolg van langere pollenseizoenen en een verhoogde productie. Deze effecten op de luchtkwaliteit houden verband met chronische gezondheidsproblemen zoals luchtwegaandoeningen, hartaandoeningen en allergieën.

Bovendien kunnen stijgende temperaturen leiden tot verhoogde stress bij werknemers, inclusief degenen die in de hulpdiensten werken. Buitenwerkers kunnen stress ervaren wanneer ze hun schema's en uren moeten wijzigen vanwege de temperatuur, wat van invloed kan zijn op hun balans tussen werk en privé.

Hoewel extreme hitte iedereen in gevaar kan brengen voor hittegerelateerde ziekten, zijn de risico's het grootst voor mensen met chronische ziekten, zoals ademhalingsmoeilijkheden of hartaandoeningen, zwangere vrouwen en oudere volwassenen. De risico's nemen ook toe voor werknemers die fysiek zwaar werk verrichten, voor werknemers die buitenshuis of in een gebouw zonder airconditioning werken, of voor werknemers die werken met of in de buurt van apparatuur die warmte genereert. Ook degenen die geen toegang hebben tot koel drinkwater en een schaduwrijke of beschutte plek om te rusten zijn kwetsbaar.

Wat werknemers en werkgevers kunnen doen?

De meest effectieve manier om werknemers te beschermen, is het implementeren van preventieve maatregelen en controles om hun blootstelling aan extreme hitte te elimineren of te minimaliseren.

Bekijk de weersvoorspellingen en let op hitte-adviezen bij het plannen van werkzaamheden buitenshuis en indien mogelijk, verplaats het werk dat tijdens hitte-adviezen moet plaatsvinden, naar een koelere tijd van de dag. Als een nieuwe planning geen optie is, roteer dan werknemers in en uit de heetste gebieden of taken die fysiek het meest veeleisend zijn. Zorg er ook voor dat werknemers voldoende pauzes nemen en een koele en schaduwrijke plek hebben om te rusten en water te drinken; het belang van gehydrateerd blijven kan niet genoeg worden benadrukt.
Instrueer werknemers om onmiddellijk te stoppen met werken en rapporteer aan hun leidinggevende als ze tekenen van hittestress ervaren. U kunt ook mechanische hulpmiddelen bieden om de fysieke inspanning die nodig is voor taken te verminderen, zoals dolly's, karren of hijstoestellen.
Organiseer het werk op een manier die het tempo verlaagt en dus oververhitting vermindert. Een manier om dit te doen, is te overwegen meer werknemers aan een taak toe te wijzen om de inspanning van elke werknemer te verminderen. Waar nodig kunnen werknemers kiezen voor persoonlijke beschermingsmiddelen die licht en ademend zijn, samen met zonnebrandcrème en beschermende kleding om verbranding door de zon te voorkomen.
De sleutel tot het voorkomen van hittegerelateerde ziekten is preventie. Zorg ervoor dat iedereen de tekenen en symptomen van hittestress begrijpt en bij anderen herkent. Instrueer hen om onmiddellijk een leidinggevende op de hoogte te stellen als zij of hun collega's symptomen ervaren, of als ze gezondheids- en veiligheidsproblemen hebben.
Naarmate de temperatuur op aarde stijgt, zal extreme hitte tijdens de warmere maanden waarschijnlijk regelmatig voorkomen. Help uw werkplek aan te passen door procedures voor het voorkomen van en reageren op hittegerelateerde ziekten op te nemen in uw gezondheids- en veiligheidsplanning, en een cultuur te bevorderen waarin werknemers worden aangemoedigd om hun mening te geven als zij of hun collega's zich niet goed voelen.