8 maatregelen om uw medewerkers te beschermen tegen felle zon

Als uw medewerkers bij warm weer aan de slag moeten, dan heeft u als werkgever (of in diens opdracht, als interne preventieadviseur) de verantwoordelijkheid om ze tegen de felle zon te beschermen. Met deze 8 maatregelen bent u al een goed eind op weg.
 

Zonnestralen en gezondheid

De straling van de zon bestaat voor ongeveer de helft uit zichtbaar licht. De andere helft bestaat uit infrarode warmtestraling en een klein gedeelte ultraviolet licht. Ultraviolet-C (uvc) wordt door de ozonlaag tegengehouden en bereikt de aarde niet, maar de twee andere types, ultraviolet-A (uva) en ultraviolet-B (uvb), kunnen de huid wel degelijk beschadigen.

Uva-stralen vormen het grootste deel van de ultraviolette straling. Deze stralen zijn de hele dag door aanwezig en bezorgen ons vrij snel een bruine teint, die ook weer snel verdwijnt. Uva-stralen dringen diep in onze huid door en beschadigen de lagere huidlagen. Op die manier veroorzaken ze zonnebrand, rimpels, huidvlekjes en mogelijk zelfs huidkanker. Wist u trouwens dat zonnebanken twee tot zes keer zoveel uva-stralen leveren als natuurlijk zonlicht?

Uvb-stralen vormen maar een klein gedeelte van de ultraviolette straling. In ons land bereikt deze straling ’s zomers haar hoogtepunt rond de middag, tussen 12 en 15 uur. Uvb-stralen leveren een bruine teint op die zich trager ontwikkelt, maar langer blijft. Deze straling beschadigt de buitenste laag van de huid en veroorzaakt zonnebrand en huidkanker.

Het is verontrustend dat tijdens het voorbije decennium het aantal gevallen van huidkanker in België bijna verdrievoudigd is. Maar liefst een op de vijf mensen wordt ooit behandeld voor huidkanker. Vooral personen met huidtype 1 (rood of lichtblond haar en lichte ogen) of type 2 (blond haar, grijze, groene of blauwe ogen) lopen extra risico in de zon.
 

Wat zegt de wet?

In België moeten werknemers die rechtstreeks aan zonnestraling worden blootgesteld verplicht kunnen beschikken over collectieve of persoonlijke beschermingsmiddelen. Dat staat beschreven in artikel 14 van het KB van 4 juni 2012 betreffende de thermische omgevingsfactoren (Codex hoofdstuk IV, titel II, afdeling VI). De wetgever vermeldt evenwel geen verdere specificaties over de aard of hoedanigheid van deze beschermingsmaatregelen. We geven je enkele opties.
 

Collectieve maatregelen

Maatregel 1: pas de werkplanning aan

Primaire preventie is uiteraard het beste. Als het kan, organiseer dan de werkplanning zo dat er tussen 12 en 15 uur niet in de zon gewerkt moet worden.
 

Maatregel 2: zorg voor afscherming

Een dekzeil of een ander soort scherm boven de plek waar gewerkt wordt, biedt niet alleen bescherming tegen schadelijk uv-licht, maar creëert ook een schaduwrijke plek met koelere temperaturen. Ook een parasol plaatsen is een mogelijkheid.
 

Maatregel 3: informeer uw werknemers

Uw werknemers zijn misschien niet helemaal op de hoogte van de potentiële gezondheidsrisico’s van fel zonlicht. Licht hen de vuistregels voor veilig in de open lucht werken toe. Gebruik daarvoor alle middelen die u nuttig acht, zoals posters, toolboxmeetings, intranet, het personeelsblad, …
 

Maatregelen – persoonlijk

Maatregel 4: voorzie een anti-zonnebrandproduct

Anti-zonnebrandmiddelen bevatten uv-filters, waardoor er minder uv-straling de huid bereikt. Ze bieden evenwel geen volledige bescherming. De beschermingsfactor geeft aan in welke mate uvb-straling wordt tegengehouden: het getal geeft aan hoeveel langer iemand die beschermd is met anti-zonnebrandmiddel in de zon kan blijven dan iemand zonder bescherming, voordat er zonnebrand optreedt. Een anti-zonnebrandmiddel van minstens factor 30 is aangewezen. Vergeet ook niet om dit elke twee uur opnieuw aan te brengen en vaker als u veel zweet.
 

Maatregel 5: zorg voor UV-werende kleding

Normale kleding zoals een katoenen T-shirt biedt onvoldoende bescherming voor wie meerdere uren per dag blootgesteld wordt aan uv-straling. Een wit katoenen T-shirt heeft slechts een beschermingsfactor van 15. Na een aantal keer wassen kan dit wel oplopen tot een factor 20. Is het T-shirt nat (bv. door zweet), dan neemt de beschermingsfactor weer met de helft af. Honderd procent polyester komt gemiddeld niet hoger dan factor 10.
 

Maatregel 6: draag een hoofddeksel

Het is verstandig om buiten een pet of helm met een nekflap te dragen. Zo’n hoofddeksel beschermt tegen oververhitting, biedt schaduw (en dus comfort) aan de ogen, en beschermt het hoofd en de nek tegen uv-straling.
 

Maatregel 7: kies zonnebrillen met uv-filter

Enkel zonnebrillen met een uv-filter bieden bescherming. Zonnebrillen zonder uv-filter zijn even effectief in het tegenhouden van het zichtbare zonlicht, maar leiden door een vergroting van de oogpupil tot een grotere blootstelling aan uv-stralen. Ze zijn dan ook schadelijk voor de ooglens.
 

Maatregel 8: laat huidletsels nakijken

Zodra een moedervlek van uitzicht verandert of als een zweertje niet geneest, is het aangewezen om uw werknemer naar een huisarts of huidspecialist te laten gaan. 
 

Heeft u bijkomend advies nodig of bent u op zoek naar een externe dienst voor preventie en bescherming op het werk?

Ontdek wat Attentia voor u kan doen.